Dzięki rozporządzeniu ma być bezpieczniej w sieciach telekomunikacyjnych

Rozporządzenie, które weszło w życie w środę 30 grudnia, poprawi bezpieczeństwo usług telekomunikacyjnych, m.in. dlatego, że zobowiązuje ono operatorów do uniezależnienia się od jednego dostawcy sprzętu i oprogramowania - powiedział PAP Marek Zagórski, sekretarz stanu w KPRM, pełnomocnik rządu ds. cyberbezpieczeństwa.

Chodzi o rozporządzenie Ministra Cyfryzacji z dnia 22 czerwca 2020 r. w sprawie minimalnych środków technicznych i organizacyjnych oraz metod, jakie przedsiębiorcy telekomunikacyjni są obowiązani stosować w celu zapewnienia bezpieczeństwa lub integralności sieci lub usług.

"Rozporządzenie to zostało wydane - w oparciu o przepisy Prawa telekomunikacyjnego - po raz pierwszy. Wprowadzając je, pokazujemy, jakie środki operacyjne i techniczne ma wdrożyć operator telekomunikacyjny, by zapewnić bezpieczeństwo świadczenia usług. Dla nas najważniejsze jest, by te usługi były świadczone w sposób bezpieczny i ciągły" - opisywał Marek Zagórski.

Definicja typów stosowanych zabezpieczeń

Przepisy rozporządzenia skonstruowano w formie opisu procesu, a nie szczegółowej definicji typów stosowanych zabezpieczeń. Jak wyjaśnił minister, wymagania stawiane przez rozporządzenie nie mogą być bardzo szczegółowe, bo nie pozwala na to zakres delegacji ustawowej.

"Mówimy, że one muszą być adekwatne do oszacowanych ryzyk. Najważniejsze jest to, że operator musi dokonać samodzielnej identyfikacji swojej infrastruktury krytycznej, czyli sprzętu i oprogramowania, które są kluczowe dla zachowania ciągłości świadczenia usług telekomunikacyjnych. Z uwagi na charakter tej delegacji nie nakładamy z góry takich samych szczegółowych wymagań dla wszystkich operatorów, bo to operator musi dokonać analizy ryzyka i problemów, które mogą się pojawić w jego sieci" - wskazał. Jak dodał, operator musi identyfikować te zagrożenia, ocenić prawdopodobieństwo ich wystąpienia, minimalizować ich skutki, etc.

Większość obowiązków zawartych w nowych przepisach ma charakter organizacyjny, ale są i takie o charakterze technicznym. To m.in. zabezpieczenie i monitorowanie dostępu do kluczowej infrastruktury, środki zabezpieczające dla poszczególnych kategorii danych, stosowanie narzędzi monitorowania i dokumentowania funkcjonowania sieci.

Zapewnienie bezpieczeństwa i integralności sieci 5G

Na podstawie rozporządzenia przedsiębiorcy telekomunikacyjni będą zobowiązani stosować nowe, dodatkowe środki dla zapewnienia bezpieczeństwa i integralności sieci 5G.

Przy doborze środków technicznych (urządzeń, oprogramowania i usług) będą musieli uwzględnić rekomendacje pełnomocnika rządu ds. cyberbezpieczeństwa. Nowym wymaganiem dla operatorów sieci 5G jest także konieczność podejmowania działań skutkujących brakiem uzależnienia się od jednego producenta poszczególnych elementów sieci telekomunikacyjnej, przy jednoczesnym zapewnieniu interoperacyjności usług. Ponadto, ze względu na charakterystykę sieci 5G i kluczowe znaczenie dostępności jej usług, niezbędne będzie zapewnienie podwyższonej cyberodporności – czyli odporności na cyberzagrożenia mogące prowadzić do zakłóceń w sieciach i usługach.

"Przy określaniu wytycznych opieramy się oczywiście na wytycznych Europejskiej Agencji do spraw Cyberbezpieczeństwa (ENISA), które są cały czas aktualizowane i też muszą być brane pod uwagę przez operatorów. Bardzo wyraźnie podkreślamy też, że operatorzy muszą unikać uzależnienia od jednego dostawcy lub oprogramowania" - dodał Zagórski.

Rozporządzenie jest pierwszym krokiem do realizacji - dokonanych na poziomie unijnym przez państwa członkowskie i Komisję Europejską - uzgodnień dotyczących zestawu środków ograniczających ryzyka w obszarze cyberbezpieczeństwa sieci 5G.

W tak zwanym 5G Toolbox zdefiniowano środki zabezpieczające na poziomie strategicznym (regulacyjne) i technicznym oraz wskazano działania, które wspierają stosowanie tych środków dla ograniczenia ryzyk cyberbezpieczeństwa w sieciach 5G. Państwa członkowskie zobowiązały się do podniesienia wymagań cyberbezpieczeństwa infrastruktury i usług telekomunikacyjnych, które będą wykorzystywane do świadczenia nowych klas usług w sieciach 5G (m.in. wspomagania funkcjonowania inteligentnych miast oraz bezpieczeństwa ruchu pojazdów autonomicznych).

Prowadzone przez wcześniej Ministerstwo Cyfryzacji, a teraz KPRM, prace nad wprowadzaniem kolejnych środków z unijnego 5G Toolbox obejmują nowelizację Prawa Telekomunikacyjnego (w nowej formie Prawa Komunikacji Elektronicznej – wdrażającego nowy Europejski Kodeks Łączności Elektronicznej) oraz zmiany w ustawie o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa.

Sieć 5G (sieć telekomunikacyjna piątej generacji) to nowy standard telekomunikacyjny, który ma umożliwić pięćdziesięcio-, a nawet stukrotne zwiększenie prędkości transmisji w porównaniu do obecnie wykorzystywanej sieci 4G. Technologia ta ma przyspieszyć m.in. rozwój internetu rzeczy, usług telemedycyny, autonomicznych pojazdów czy inteligentnych miast.