Jak otworzyć własny biznes? Kompleksowy poradnik dla początkującego przedsiębiorcy

Jak otworzyć własny biznes – co zrobić najpierw

Formalności związane z otwarciem działalności nie są skomplikowane. Jednak wpierw należy zdecydować, w jakiej branży będziemy działać, jakie usługi będziemy świadczyć lub co będziemy sprzedawać. Istotna też jest analiza konkurencji, tak aby określić cennik oraz znaleźć niszę, którą wypełni nasza firma. Warto też sporządzić biznesplan i oszacować początkowy kapitał niezbędny do rozpoczęcia działalności. Informacje o rynku pracy i specyfice poszczególnych branż znajdziemy na specjalistycznym blogu Zawodowo.OLX.

Kolejnym etapem jest wybór nazwy oraz zlecenie wykonania loga. Nazwa powinna łatwo wpadać w pamięć i być dostępna. Zgodnie z przepisami nie może także wprowadzać w błąd co do zakresu i rodzaju działalności. W przypadku jednoosobowych działalności musi zawierać imię i nazwisko przedsiębiorcy.

Zastanawiając się, jak otworzyć własny biznes, należy przemyśleć formę działalności. Początkujący przedsiębiorcy najczęściej wybierają najprostsze rozwiązania, czyli jednoosobową działalność albo spółkę cywilną. Pozostałe formy, czyli spółki osobowe (np. jawna i komandytowa) oraz kapitałowe (akcyjna i z ograniczoną odpowiedzialnością) są zdecydowanie bardziej skomplikowane.

Prawo umożliwia też prowadzenie tzw. nierejestrowanej działalności gospodarczej. Nie trzeba rejestrować firmy, jeśli przychody z działalności nie przekraczają w żadnym miesiącu 50% minimalnego wynagrodzenia w danym roku.

Jak otworzyć własny biznes – formalności

Rejestr CEIDG
Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG) to rejestr firm, zawierający dane o przedsiębiorcach prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce.

Wniosek o wpis najprościej jest złożyć online. Można to zrobić poprzez:
•    stronę Biznes.gov.pl, wtedy system wraz z wnioskiem sam przygotuje też zgłoszenie do ZUS/KRUS, GUS i urzędu skarbowego;
•    bankowość internetową wybranych banków.
Wniosek można też złożyć osobiście w dowolnym urzędzie miasta lub gminy albo za wysłać listem poleconym.

Wcześniej jednak należy przygotować niezbędne do podania we wnioski dane, czyli:
•    imię, nazwisko, imiona rodziców, datę i miejsce urodzenia;
•    rodzaj, serię i numer dokumentu tożsamości;
•    PESEL;
•    wszystkie posiadane obywatelstwa;
•    numer NIP i REGON;
•    miejsce zamieszkania oraz inne adresy związane z zakładaną działalnością gospodarczą;
•    nazwę zakładanej działalności gospodarczej;
•    nazwę skróconą;
•    kody PKD;
•    liczbę pracowników;
•    datę rozpoczęcia działalności;
•    informacje o ubezpieczeniu w ZUS, KRUS lub za granicą;
•    dane urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce twojego zamieszkania.

Kody PKD

Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) to rejestr wszystkich rodzajów działalności gospodarczych. Służy on przede wszystkim do celów statystycznych i pozwala określić, ile i jakich firm działa w poszczególnych branżach. Przedsiębiorca wybiera główny profil działalności (jeden kod) oraz dowolną liczbę pozostały kodów uzupełniających. Odpowiednie kody można znaleźć w wyszukiwarce kodów PKD.

Warto pamiętać, że do niektóre z nich wymuszają rejestrację VAT, konkretną formę opodatkowania albo korzystanie z kasy fiskalnej.

Forma opodatkowania

Prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą, można wybrać opodatkowanie:
•    na zasadach ogólnych, według skali podatkowej (stawka podatkowa 12% i 32%);
•    według stawki liniowej (stawka podatkowa 19%);
•    ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Opodatkowanie wg skali jest najpopularniejszą formą, ponieważ pozwala na rozliczanie z małżonkiem, jako samotny rodzic oraz dokonywać odliczeń tak samo, jak pracownicy etatowi.

Trzeba też pamiętać, że w przypadku skali i podatku liniowego przedmiotem opodatkowania jest dochód, a przy ryczałcie – przychód. Zatem należy dobrze obliczyć jakie koszty będzie generować działalność i wtedy wybrać najkorzystniejszą formę.

Z Vat czy bez

Podatek od towarów i usług (VAT) jest doliczany do każdej transakcji. Płacimy go niezależnie od formy rozliczenia z fiskusem. Co do zasady, każdy przedsiębiorca ma obowiązek zarejestrować się do VAT.

Podatników dzieli się na 2 grupy:
•    czynnych, czyli takich co płacą VAT;
•    zwolnionych, czyli korzystających ze zwolnienia podmiotowego (gdy sprzedaż nie przekracza 200 tys. zł rocznie) lub przedmiotowego (przedsiębiorca sprzedaje tylko towary i usługi zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy o VAT).
Rejestracji dokonuje się na formularzu VAT-R. Należy złożyć go najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia sprzedaży lub świadczenia usług objętych VAT. Posiadacze NIP mogą to zrobić, rejestrując firmę w CEIDG. Przedsiębiorcy zwolnieni z VAT mogą, ale nie muszą składać formularza.

Księgowość

Każdy przedsiębiorca ma obowiązek prowadzić dokumentację księgową (faktury, rachunki, ewidencje).
W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej oraz spółki cywilnej rodzaj ewidencji zależy od formy opodatkowania:
•    dla skali podatkowej i podatku liniowego trzeba prowadzić księgę przychodów i rozchodów;
•    dla ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych właściwym rejestrem jest ewidencja przychodów.

Pełną księgowość muszą prowadzić spółki handlowe oraz firmy, których przychody netto za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej 2 mln eur.

Księgowość można prowadzić samodzielnie, korzystając z darmowych programów dostępnych w internecie lub poprzez bankowość internetową albo zlecić biuru rachunkowo-księgowemu.

Rachunek bankowy

Numer rachunku należy podać we wniosku rejestrowym CEIDG. Przedsiębiorcy mogą korzystać ze swojego konta prywatnego (jeśli jest tylko jeden posiadacz) albo otworzyć firmowy.

Składki ZUS

Przedsiębiorca jest zobligowany do rozliczenia i opłacania za siebie składek ZUS na:
•    ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe i wypadkowe oraz dobrowolnie na chorobowe);
•    Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy;
•    ubezpieczenie zdrowotne.

Firmy rozpoczynające działalność gospodarczą przez pierwszych 6 miesięcy, mogą korzystać z tzw. Ulgi na start. Wtedy trzeba opłacić jedynie ubezpieczenie zdrowotne.

Po tym czasie można skorzystać z kolejnej możliwości obniżenia składki i przez kolejne 24 miesiące płacić je od preferencyjnej podstawy (tzw. Mały ZUS).

Jak otworzyć własny biznes bez pieniędzy – czy to możliwe?

Jeśli nie mamy początkowego kapitału, warto sprawdzić funkcjonujące programy unijne, rządowe albo samorządowe. Można z nich uzyskać dotacje, w wielu przypadkach całkowicie bezzwrotne. Ciekawą opcją jest też crowdfunding, czyli finansowanie społeczne. Wysokość nakładów finansowych zależy głównie od branży i świadczonych usług. Inne potrzeby ma informatyk, a inne właściciel sklepu.