Połowa Polaków uważa, że stan wojenny był uzasadniony

Wynika z badań opinii Pentor Research International.

Pentor przeprowadził swoje badanie na tysiąc osobowej reprezentatywnej próbie dorosłych Polaków na przełomie listopada i grudnia. Pentor prowadzi te badania od 1995 roku - przed rocznicą wprowadzenia stanu wojennego.

W tym roku odsetek Polaków uznających wprowadzenie stanu wojennego za uzasadnione jest jednak niższy o 5 pkt. niż w 2005 r. Wtedy ponad połowa - 51 proc. uważała go za uzasadniony, obecnie 46 proc. Ocenę "trudno powiedzieć" wskazało w badaniu o 6 proc. więcej osób, niż przed rokiem - (18 proc. w 2005 i 24 proc. w 2006 r.). 30 proc. (o 1 pkt. mniej niż przed rokiem) wprowadzenie stanu wojennego ocenia negatywnie.
 
Z badań Pentora wynika, że najsilniej przemawiającym do wyobraźni społeczeństwa polskiego i najbardziej sugestywnie tłumaczącym słuszność wprowadzenia stanu wojennego argumentem jest nadal uniknięcie agresji ze strony Związku Radzieckiego. 44 proc. Polaków uznaje ten powód za najistotniejszy. 14 proc. uważa, że chodziło o to, by utrzymać komunistów przy władzy, a 11 proc., że chodziło o to, by zapobiec rozpadowi państwa. 10 proc. uznaje, że władzy chodziło o zlikwidowanie "Solidarności".

W badaniach przed rokiem o 5 proc. więcej badanych przez Pentor Polaków (16 proc.) uważało, że motywem wprowadzenia stanu wojennego było zapobieżenie rozpadowi państwa, a o 5 proc. mniej - że utrzymanie się przy władzy komunistów. Pozostałe kategorie odpowiedzi pozostały niemal bez zmian.

Według badań Pentora, poziom wiedzy o wprowadzeniu stanu wojennego właściwie nie zmienił się na przestrzeni ostatnich lat. Według tegorocznych badań, 45 proc. Polaków zna dokładną datę (dzień, miesiąc, rok) wprowadzenia stanu wojennego.

Stan wojenny najsilniej utrwalił się w pamięci osób mających w chwili jego wprowadzenia (w przybliżeniu) od 15 do 35 lat. Dla tej generacji okres "Solidarności" i zamykający go stan wojenny stanowiły ważne, głęboko przeżywane doświadczenia formujące system wyobrażeń i wartości odnoszących się do sfery publicznej.

W pamięci zbiorowej obserwujemy także nakładanie się pamięci autobiograficznej świadków wydarzeń oraz pamięci młodszych pokoleń, opartej na relacjach przekazywanych przez media i system edukacji - ocenia Pentor.

Natomiast znaczny odsetek ludzi młodych, którzy obserwowali stan wojenny jako dzieci lub urodzili się już po jego wprowadzeniu, traktuje to wydarzenie jako fragment historii i osobiście nie przywiązuje do niego większej wagi.