TikTok pozwał rząd USA za zakaz wprowadzony przez Donalda Trumpa

Pozew, który został wniesiony do Federalnego Sądu Okręgowego w Kalifornii, zaostrza konflikt między TikTokiem a amerykańskimi urzędnikami. Spór zaczął się od tego, że Donald Trump wielokrotnie oskarżał aplikację, która jest własnością chińskiej firmy internetowej ByteDance, o to, że stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego ze względu na powiązania z Chinami.

Prezydent USA wydał 6 sierpnia br. rozporządzenie wykonawcze, które zakazuje transakcji z TikTokiem i chińską aplikacją społecznościową WeChat. Zakaz ma zacząć obowiązywać po 45 dniach od jego wydania. Tydzień później Trump wydał kolejne zarządzenie, dające ByteDance 90 dni na pozbycie się swoich amerykańskich aktywów i wszelkich danych, które TikTok zebrał w Stanach Zjednoczonych.

„Czujemy, że nie mamy innego wyboru, jak tylko podjąć działania w celu ochrony naszych praw oraz praw naszej społeczności i pracowników. Naszych ponad 1500 pracowników w całych Stanach Zjednoczonych każdego dnia wkłada serce w tworzenie tej platformy” - napisała firma w pozwie, dodając, że w nadchodzących latach planuje zatrudnić ponad 10 tys. pracowników w ośmiu stanach.

Spór z firmami technologicznymi

Stosunki między Stanami Zjednoczonymi a Chinami pogorszyły się w ostatnich miesiącach, m.in. z powodu pandemii koronawirusa. Pod koniec maja Donald Trump oskarżył Chiny o rozprzestrzenienie się wirusa. Napisał na Twitterze, że "niekompetencja Chin doprowadziła do masowego, światowego zabójstwa". Wcześniej powtarzał też wielokrotnie, że Covid-19 pochodzi z laboratorium Instytutu Wirusologii w Wuhan.

Administracja Trumpa skupiła się ostatnio na firmach technologicznych, które ich zdaniem są zobowiązane do przekazywania chińskiemu rządowi danych o użytkownikach. Chodzi o ByteDance, chińskiego producenta sprzętu telekomunikacyjnego Huawei oraz firmę internetową Tencent, która jest właścicielem WeChat.

Pierwszy rozkaz wykonawczy Trumpa przeciwko TikTokowi opiera się na międzynarodowej ustawie o nadzwyczajnych uprawnieniach gospodarczych, która pozwala prezydentowi regulować transakcje gospodarcze w sytuacji nadzwyczajnej. Wcześniejsze administracje używały tych przepisów do karania innych krajów, walki z hakerami i kartelami narkotykowi, ale nigdy dotąd nie stosowały ich przeciwko globalnej firmie technologicznej.

TikTok broni się przed oskarżeniami

Jason M. Waite, partner w kancelarii prawniczej Alston & Bird, powiedział dziennikowi "The New York Times", że sąd prawdopodobnie niechętnie będzie kwestionować rozporządzenie prezydenta ze względu na bezpieczeństwo narodowe. Jeśli jednak sąd zdecyduje się orzec przeciwko Trumpowi, może to skończyć się ograniczeniem uprawnień prezydenta.
- Myślę, że administracja Trumpa powinna się martwić tym, jaki wpływ może mieć orzeczenie sądu na autorytet prezydenta - powiedział prawnik.

TikTok wyjaśnił na swoim blogu, że administracja Trumpa „nie postępowała zgodnie należycie i nie działała w dobrej wierze, ponieważ nie dostarczyła dowodów na to, że TikTok stanowi rzeczywiste zagrożenie, nie uzasadniła też swojego zakazu". Firma stwierdziła również, że rzekome zagrożenie bezpieczeństwa narodowego zidentyfikowane przez Komitet ds. Inwestycji Zagranicznych w Stanach Zjednoczonych opierało się na „nieaktualnych artykułach w prasie” i nie odnosiło się do dokumentacji dostarczonej przez TikTok, wykazującej bezpieczeństwo danych użytkowników.

Jednym z głównych zmartwień administracji Trumpa było przechowywanie danych amerykańskich użytkowników na zagranicznych serwerach. Ale w swojej skardze TikTok powiedział, że podjął „nadzwyczajne środki w celu ochrony prywatności i bezpieczeństwa danych użytkowników serwisu w USA”, które obejmowały przechowywanie danych użytkowników amerykańskich na serwerach w Stanach Zjednoczonych i Singapurze.

Pozew przeciwko zakazowi wobec WeChat

ByteDance przekonuje, że jej kierownictwo, m.in. dyrektor generalny, radca prawny i dyrektor ds. bezpieczeństwa globalnego, pracuje w Stanach Zjednoczonych i nie podlega chińskiemu prawu. Ponadto moderacja treści w aplikacji TikTok jest prowadzona przez zespół z siedzibą w Stanach Zjednoczonych, działający niezależnie od Chin.

Postępowanie Trumpa wobec TikToka skłania ByteDance do zbadania możliwości sprzedaży popularnej aplikacji wideo, z której korzystają miliony nastolatków i influencerów. ByteDance prowadzi rozmowy z wieloma amerykańskimi firmami, w tym Microsoft i Oracle, w sprawie sprzedaży przynajmniej części swojej działalności.

Decyzja prezydenta o zakazie korzystania z WeChat, aplikacji społecznościowej powszechnie używanej przez mieszkańców USA chińskiego pochodzenia, również będzie rozpatrywana przez sąd. W piątek grupa non-profit nazywająca siebie WeChat Users Alliance złożyła pozew w sądzie federalnym w San Francisco, argumentując, że zakaz dotyczący WeChat naruszył konstytucję, w tym pierwszą poprawkę. Organizacja domaga się cofnięcia zakazu.

TikTok zakazany w Indiach

ByteDance wystartował z TikTokiem w USA w 2017 r., po nabyciu serwisu Musical.ly. W Chinach spółka rozwinęła bliźniaczo podobną aplikację. Jednocześnie, związki z Chinami są dla firmy obciążeniem. Od początku rodziły podejrzenia o przejmowanie cech i zasad tamtejszej kultury w necie, co miałoby się wyrażać m.in. cenzurowaniem materiałów dotyczących ChRL i przekazywaniem Pekinowi danych o użytkownikach. Chiny uważają te podejrzenia za insynuację.

TikTok został niedawno zakazany w Indiach wraz z 58 innymi chińskimi aplikacjami na smartfony po starciach w połowie czerwca na granicy obu krajów w Himalajach. Delhi powołało się przy tym na względy bezpieczeństwa narodowego.

Według nieoficjalnych danych w 2019 roku chińska firma ByteDance zanotowała wzrost przychodów do 17 mld dolarów. Za ubiegły rok spółka wypracowała zysk netto w wysokości 3 mld dolarów. Wszystkie platformy prowadzone przez ByteDance mają ponad 1,5 mld użytkowników miesięcznie.