Udział handlu detalicznego w prywatnej konsumpcji spada w UE, rośnie w Polsce

Udział sprzedaży detalicznej w konsumpcji prywatnej w 28 analizowanych krajach Unii Europejskiej konsekwentnie spada i w 2015 r. osiągnął poziom 30,4 proc. (2014: 30,9 proc.; 2013: 31,2 proc.).

Nawet jeśli konsumenci dysponowali większą silą nabywczą, zdecydowanie częściej przeznaczali ją na usługi, podróże oraz szeroko rozumianą rekreację, niż na zakupy w sklepach. Zmiana stylu życia może być zatem wytłumaczeniem innej dystrybucji siły nabywczej konsumentów i spadków w zakupach w handlu detalicznym.

W Polsce obserwowana była tendencja odwrotna. Wzrost siły nabywczej przełożył się na wzrost wydatków w handlu detalicznym. Polacy przeznaczyli 35 proc. wszystkich swoich dochodów na wydatki w handlu detalicznym. Była to wartość wyższa od średniej europejskiej i wyższa o 1 proc. od wartości w 2014 r. Jednak wzrost siły nabywczej, podobnie jak w innych krajach europejskich, nie przełożył się wprost na konsumpcję realizowaną w kanałach detalicznych.

Udział sprzedaży detalicznej w całości wydatków jest różny w zależności od kraju i ma ścisły związek ze zwyczajami zakupowymi. Ogólnie rzecz biorąc, mieszkańcy regionów z niskim dochodem per capita (np. Węgier, Bułgarii, Chorwacji) wydają większą część swoich dochodów na zakupy zaspokajające ich podstawowe potrzeby.

W krajach o silnych gospodarkach, jak Niemcy, Wielka Brytania, Norwegia, Austria, Szwajcaria, niższy udział w sprzedaży detalicznej jest spowodowany wyższym poziomem przychodów, z których mniejsza część jest niezbędna do pokrycia podstawowych potrzeb.

Poniższa mapa prezentuje udział handlu detalicznego w prywatnej konsumpcji w krajach europejskich, czyli wartość dochodów przeznaczaną na wydatki w handlu detalicznym. Wykres kołowy ilustruje stosunek wydatków w handlu detalicznym do pozostałych wydatków prywatnych. Wielkość koła odnosi się do kwoty jaką dysponują konsumenci w danym kraju na wydatki i oszczędności w ciągu roku.

Siła nabywcza to przypadający na osobę dochód (w tym wszelkie świadczenia otrzymywane od państwa), jaki pozostaje do jej dyspozycji po odliczeniu podatków i składek na ubezpieczenie społeczne. W badaniu GfK przedstawiono poziomy siły nabywczej na osobę w ciągu roku wyrażone w złotych oraz w postaci wartości wskaźnikowej. Wartości siły nabywczej według GfK odpowiadają nominalnemu dochodowi rozporządzalnemu, co oznacza, że wartości nie uwzględniają inflacji. W badaniu posiłkowano się danymi statystycznymi dotyczącymi dochodów, wysokości podatków, świadczeń oraz prognozami opracowanymi przez instytuty badań nad gospodarką.
Wskaźnik Ogólnej Siły Nabywczej GfK definiuje całkowitą wartość towarów i usług, jakie ludność zamieszkała na wybranym obszarze może nabyć w ciągu roku. Innymi słowy, wskaźnik ogólnej siły nabywczej ilustruje potencjał nabywczy, jakim dysponuje ludność zamieszkała na analizowanym obszarze w określonym czasie.
Wskaźnik Siły Nabywczej dla Handlu Detalicznego GfK definiuje całkowitą wartość towarów, którą ludność zamieszkała na danym obszarze może nabyć w handlu detalicznym. Wartość Siły Nabywczej dla Handlu Detalicznego powstaje po odjęciu od Ogólnej Siły Nabywczej wydatków na czynsze, opłaty licznikowe, kredyty, ubezpieczenia, samochody, podróże i usługi.